Πέμπτη 21 Μαΐου 2015

Πρωτεία στην επισφαλή εργασία

Τα πάνω κάτω έφεραν μέσα σε μία μόλις δεκαετία η περιβόητη «απελευθέρωση» της αγοράς εργασίας και η καθιέρωση ελαστικότερων μορφών απασχόλησης, οδηγώντας σε περισσότερη φτώχεια και ανισότητα την ανθρωπότητα.
Οπως αποκαλύπτει η νέα ετήσια έκθεση World Employment and Social Outlook της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, σήμερα μόλις ο ένας στους τέσσερις εργαζομένους στον κόσμο εργάζεται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Μαύρη εργασία
Η μελέτη –που καλύπτει το 84% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού– διαπιστώνει ότι το 75% των εργαζομένων του πλανήτη εργάζεται με προσωρινές ή βραχυπρόθεσμες συμβάσεις, σε ανεπίσημες -συχνά χωρίς κανένα συμβόλαιο- μαύρες θέσεις εργασίας, είναι αυτοαπασχολούμενο ή προσφέρει την εργασία του στην οικογένειά του χωρίς αμοιβή.
Η Ελλάδα έχει τα πρωτεία σ’ αυτήν την εξέλιξη στην Ευρώπη, αφού το 52,65% των εργαζομένων εργάζονται, σύμφωνα με την ILO, χωρίς σύμβαση πλήρους απασχόλησης, χωρίς δηλαδή υγειονομική κάλυψη, συνταξιοδοτικές εισφορές, επιδόματα.
Συνολικά περισσότερο από το 60% των εργαζομένων του πλανήτη εργάζεται σήμερα χωρίς καν να έχει κάποια μορφή σύμβασης εργασίας.
Οι περισσότεροι εξ αυτών είναι αυτοαπασχολούμενοι ή συντρέχουν στις εργασίες της οικογένειάς τους χωρίς αμοιβή. Ωστόσο και στους εργαζομένους που αμείβονται με μισθό ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, το 42%, εργάζεται χωρίς να έχει σύμβαση πλήρους απασχόλησης.
Μια άλλη τάση που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι η αύξηση της μερικής απασχόλησης -ειδικά στις γυναίκες.
Σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου -για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία- οι θέσεις μερικής απασχόλησης που δημιουργήθηκαν μεταξύ 2009 και 2013 ξεπέρασαν τις αντίστοιχες πλήρους απασχόλησης.
Ανασφάλεια
«Ολα αυτά τα νέα στοιχεία δείχνουν έναν αυξανόμενα διαφοροποιημένο κόσμο εργασίας. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι νέες μη τυπικές μορφές εργασίας μπορούν να βοηθήσουν τους πολίτες να εισέλθουν στην αγορά εργασίας. Από την άλλη πλευρά όμως, αυτές οι αναδυόμενες τάσεις απασχόλησης αποτελούν και την αντανάκλαση μιας εκτεταμένης ανασφάλειας στους εργαζομένους», τονίζει ο γενικός γραμματέας της ILO Γκάι Ράιντερ.
«Η αλλαγή αυτή, από τις παραδοσιακές σχέσεις απασχόλησης σε λιγότερο τυπικές μορφές, σχετίζεται με την άνοδο της ανισότητας και της φτώχειας σε αρκετές χώρες», συμπληρώνει.
Η έκθεση δείχνει ότι το μέσο εισόδημα των εργαζομένων με ελαστικές μορφές απασχόλησης τείνει να είναι χαμηλότερο του αντίστοιχου των εργαζομένων σταθερής απασχόλησης.
Ακόμη, ότι η άνοδος της μαύρης, αδήλωτης εργασίας, της προσωρινής απασχόλησης όπως και της ακούσιας part-time εργασίας συνέβαλε στη διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Ακόμη χειρότερο όμως είναι το γεγονός ότι η αλλαγή των προτύπων στην απασχόληση επηρεάζει την οικονομία, τόσο τη συνολική ζήτηση όσο και τη σχέση μεταξύ ανάπτυξης, από τη μια πλευρά, και εργασίας, παραγωγικότητας, από την άλλη.
«…Διαιωνίζουν τον φαύλο κύκλο της αδύναμης παγκόσμιας ζήτησης και της αργής δημιουργίας θέσεων εργασίας, που χαρακτήρισε την παγκόσμια οικονομία και αρκετές αγορές εργασίας στην περίοδο μετά το κραχ του 2008», προειδοποιεί ο Ράιντερ.
Προτάσεις
Η έκθεση αποτιμά ότι η άνοδος της ανεργίας και η διάβρωση της ποιότητας της εργασίας μετά την κρίση του 2008 δημιούργησαν ένα κενό στο σύνολο της αξίας των μισθών παγκοσμίως ίσο με το 1,2% του ΑΕΠ της Γης.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η ILO συνιστά στις κυβερνήσεις να ανταποκριθούν στο αίτημα για μεγαλύτερη εργασιακή ασφάλεια, πλήρη απασχόληση, επαρκή εργασιακή και κοινωνική προστασία για διαφορετικούς τύπους απασχόλησης και στις σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια: