Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2017

Μια τούρτα απειλεί τα θεμέλια του αμερικανικού κράτους

Η άρνηση ενός ζαχαροπλάστη να ετοιμάσει μια γαμήλια τούρτα για ένα γκέι ζευγάρι έφτασε στο ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ, φέρνοντας στο προσκήνιο μια τιτανομαχία στο εσωτερικό της αμερικανικής Δικαιοσύνης.
Η απόφαση ίσως κρίνει το μέλλον της ανεξιθρησκίας, της ισοπολιτείας και τη μάχη του αμερικανικού Συντάγματος απέναντι στον σύγχρονο καπιταλισμό.
"Αν δίνουμε στις εταιρείες τα ίδια νομικά δικαιώματα με τους ανθρώπους, τίθεται το ερώτημα «τι σόι άνθρωποι είναι οι εταιρείες»"
Ντοκιμαντέρ «The Corporation»
Το 2012 ένα ζευγάρι ομοφυλόφιλων μπήκε σε έναν φούρνο στο Ντένβερ των ΗΠΑ και ζήτησε μια τούρτα. Οταν όμως ο ιδιοκτήτης, Τζακ Φίλιπς, συνειδητοποίησε ότι προοριζόταν για το γαμήλιο πάρτι του ζευγαριού αρνήθηκε να προσφέρει τις υπηρεσίες τους επικαλούμενος τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.
«Αν έφτιαχνα μια τούρτα για εσάς, μετά θα μπορούσα να φτιάξω μια τούρτα και για παιδεραστές», δήλωσε ο ζαχαροπλάστης εκφράζοντας τις πιο άρρωστες πτυχές του χριστιανικού φονταμενταλισμού.
Υστερα από μια πενταετία στα δικαστήρια, η υπόθεση έφτασε την περασμένη Τρίτη στο ανώτατο δικαστήριο, όπου οι κορυφαίοι δικαστές της χώρας καλούνται να αποφασίσουν εάν ο Φίλιπς είχε το δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή υπηρεσιών.
Οι δικηγόροι του ζαχαροπλάστη υποστηρίζουν ότι ο πελάτης τους είναι ένας καλλιτέχνης που δημιουργεί «γλυπτά μικρής διάρκειας» και συνεπώς κάθε παρέμβαση στο έργο του αποτελεί παραβίαση της πρώτης τροποποίησης του αμερικανικού Συντάγματος για την ελευθερία της έκφρασης. «Το κράτος δεν μπορεί να επιβάλλει στους καλλιτέχνες πώς θα εκφράζονται», δήλωσε χαρακτηριστικά ένας από τους δικηγόρους της υπεράσπισης, ενώ κάποιοι συνάδελφοί του συνέκριναν τις τούρτες του ζαχαροπλάστη με το έργο διάσημων ζωγράφων όπως ο Τζάκσον Πόλοκ!
Από την πλευρά τους οι κατήγοροι αναφέρουν ότι εάν η ίδια λογική επεκταθεί στον φωτογράφο του γάμου, τον κομμωτή, τον ράφτη και τον μακιγέρ της νύφης (στη συγκεκριμένη περίπτωση των γαμπρών) θα έχουμε άνιση μεταχείριση πολιτών και ουσιαστική αμφισβήτηση της νομοθεσίας που επιτρέπει τους γάμους ομοφύλων.
Τι θα συμβεί, αναρωτιούνταν οι ίδιοι, εάν αύριο ο ζαχαροπλάστης επικαλεστεί την πρώτη τροποποίηση και αρνηθεί να ετοιμάσει μια τούρτα για τον γάμο ενός λευκού άνδρα με μια μαύρη γυναίκα;
Η απάντηση της υπεράσπισης, πάνω στην οποία οικοδομήθηκε ολόκληρη η υπόθεση, είναι ότι ο ζαχαροπλάστης δεν έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τις υπηρεσίες του για τον γάμο δύο ανθρώπων διαφορετικού χρώματος ή εθνικότητας, αλλά μπορεί να το κάνει στο ζευγάρι ομοφυλόφιλων γιατί έτσι εκφράζει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.
Για να περιπλέξει μάλιστα περαιτέρω την κατάσταση ο ζαχαροπλάστης δήλωσε ότι δεν θα είχε πρόβλημα να πουλήσει μια έτοιμη τούρτα σε γκέι πελάτες (στους οποίους αναγνωρίζει το δικαίωμα να είναι ομοφυλόφιλοι), αλλά αρνείται να παρασκευάσει μια τούρτα για τον γάμο τους, ο οποίος έρχεται σε σύγκρουση με τη θρησκεία του.
Εκ πρώτης όψεως η υπόθεση θυμίζει ένα νομικίστικο παιχνίδι, η χρησιμότητα του οποίου εξαντλείται στο να κρατά τους ηλικιωμένους δικαστές σε πνευματική εγρήγορση ώστε να αποφεύγουν τις επιπτώσεις του Αλτσχάιμερ.
Πίσω από τις χαριτωμένες λεπτομέρειες, όμως, κρύβεται μια πρωτοφανής μάχη πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, αλλά και η αντιπαράθεση των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών δικαστών οι οποίοι έχουν χωριστεί με βάση την κομματική τους ταυτότητα.
Ο πρόεδρος Τραμπ παρενέβη προσωπικά στην υπόθεση μέσω του γενικού εισαγγελέα, Νόελ Φρανσίσκο, που κάλεσε το δικαστήριο να στηρίξει τον ζαχαροπλάστη.
Ουσιαστικά ο Λευκός Οίκος εξέφρασε τη διαδεδομένη αντίληψη των πιο αντιδραστικών τμημάτων της αμερικανικής κοινωνίας ότι η θρησκευτική πίστη βρίσκεται υπό συνεχή διωγμό από το κοσμικό κράτος και τους φιλελεύθερους υποστηρικτές του. Κάνοντας το άσπρο μαύρο οι χριστιανοί φονταμενταλιστές δηλώνουν ότι είναι τα αμυνόμενα θύματα – περίπου όπως οι Ελληνες φιλελεύθεροι και ακροδεξιοί ισχυρίζονται ότι ζουν σε μια χώρα όπου η Αριστερά είναι κυρίαρχη σε όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης.
Στην περίπτωση των ΗΠΑ, όμως, η θρησκεία λειτουργεί σαν πολιορκητικός κριός και για την υπεράσπιση οικονομικών (και κατ’ επέκταση ταξικών) συμφερόντων. Ενδεχόμενη δικαίωση του Φίλιπς θα σήμαινε ότι μεγάλες εταιρείες (από ασφαλιστικές και κτηματομεσιτικές μέχρι ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα) θα μπορούσαν να κάνουν διακρίσεις ανάμεσα στους πελάτες τους με κάθε λογής (φαιδρές) δικαιολογίες.
Πριν από μερικά χρόνια Αμερικανοί δικαστές δικαίωσαν την εταιρεία Hobby Lobby, η οποία με πρόσχημα τη χριστιανική ηθική ζητούσε να μην προσφέρει ιατροφαρμακευτική κάλυψη για αντισύλληψη σε γυναίκες υπαλλήλους της – ως όφειλε διά νόμου.
Υπό μια έννοια οι δικαστές αναγνώρισαν ότι μια εταιρεία μπορεί να έχει θρησκευτικές πεποιθήσεις, όπως ένα φυσικό πρόσωπο. Ενώ δηλαδή όλοι εστίαζαν την προσοχή τους μόνο σε θέματα χριστιανικής ηθικής και δικαιωμάτων των γυναικών, το δικαστήριο άλλαζε το ίδιο το εγχειρίδιο χρήσης του καπιταλισμού προσφέροντας στις εταιρείες δικαιώματα που απολάμβαναν μόνον οι άνθρωποι.
Η θρησκεία ήρθε απλώς να παίξει τον παραδοσιακό της ρόλο στην ιστορία της ανθρωπότητας - όπιο και αποκούμπι για τους ανίσχυρους και εργαλείο επιβολής για τους ισχυρούς.
Δείτε
The Corporation (2013)
Ντοκιμαντέρ-σταθμός για τον ρόλο και την εξέλιξη των εταιρειών στην ιστορία του καπιταλισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια: