Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2018

Ο Ανταμ Σμιθ στην Ελλάδα... σήμερα!

Πλέον, ο ένας στους τρεις μισθωτούς στην Ελλάδα απασχολείται με μερική απασχόληση και μισθό - βοήθημα κάτω από το όριο της φτώχειας.
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι έχει επέλθει πλήρης αποσύνθεση στην ελληνική αγορά εργασίας, όπου το 38% των εργαζομένων έχει αποδοχές χαμηλότερες από τον κατώτατο (3,39 ευρώ την ώρα ή 27,12 ευρώ την ημέρα) μισθό. Εκτιμάται ότι τα επόμενα χρόνια το όριο της φτώχειας θα βρεθεί σε υψηλότερα επίπεδα, διότι εκτός από τη μείωση των εισοδημάτων δημιουργείται σταδιακά μια νέα κατηγορία, οι λεγόμενοι εργαζόμενοι – φτωχοί, άνθρωποι δηλαδή οι οποίοι θα εργάζονται με ευέλικτη μορφή απασχόλησης και οι αμοιβές τους θα κυμαίνονται από 200 έως 300 ευρώ τον μήνα, δηλαδή κάτω από 4.150 ευρώ ετησίως, που είναι το όριο της φτώχειας σήμερα.
Για πολλούς ντόπιους αυτοχαρακτηριζόμενους «φιλελεύθερους» στην Ελλάδα, αυτά τα συγκλονιστικά στοιχεία αντί να προκαλούν τεράστια θλίψη προκαλούν αντιθέτως βαθιά ηδονή. Γι' αυτούς τα στοιχεία δείχνουν ότι «σφίγγουμε το ζωνάρι μας» και ότι «έχουμε μπει στον σωστό δρόμο» που θα μας οδηγήσει στην πολυπόθητη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Το γεγονός ότι σε λίγο η πλειονότητα των εργαζομένων θα βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχειας δεν τους ανησυχεί στον βαθμό που αυτό επιβάλλουν οι απρόσωπες δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης. Οποιαδήποτε κρατική παρέμβαση απλώς θα καταστρέψει την πολυπόθητη «ισορροπία» στην αγορά εργασίας.
Πόσο διαφορετική θα ήταν η εκτίμηση της ελληνικής κατάστασης από τον πατέρα του σύγχρονου φιλελευθερισμού, τον Σκοτσέζο φιλόσοφο Ανταμ Σμιθ! Για τον μεγάλο φιλελεύθερο διανοητή η κατάσταση στην Ελλάδα θα ήταν ηθικά αποκρουστική. Οπως έγραφε: «Καμία κοινωνία δεν μπορεί να ανθήσει και να είναι ευτυχισμένη, στην οποία η πλειονότητα των κατοίκων είναι φτωχοί και εξαθλιωμένοι».
Για τον μεγάλο φιλόσοφο, οι μισθοί εξαθλίωσης (δηλαδή η λιτότητα), την οποία έχουν επιβάλει στην Ελλάδα οι Βρυξέλλες και τα «αφεντικά» (όπως αποκαλούσε τους επιχειρηματίες), οδηγούν σταδιακά σε ολοκληρωτική εξαφάνιση του εργαζόμενου πληθυσμού: «Ο άνθρωπος θα πρέπει να μπορεί να ζει από την εργασία του και ο μισθός θα πρέπει τουλάχιστον να βρίσκεται σε ένα επίπεδο που θα τον συντηρεί. Ορισμένες φορές θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος, γιατί αλλιώς θα ήταν αδύνατον γι' αυτόν να μεγαλώσει μια οικογένεια και μια τέτοια φυλή εργαζομένων δεν θα μπορούσε να επιβιώσει πέρα από την πρώτη γενιά».
Θα διαφωνούσε επίσης έντονα ότι οι μισθοί εξαθλίωσης συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη. «Ο μισθός του εργαζομένου» γράφει «αντιπροσωπεύει την ενθάρρυνση της προσπάθειας, η οποία, όπως κάθε άλλο ανθρώπινο χαρακτηριστικό, βελτιώνεται σε σχέση με την ενθάρρυνση που δέχεται».
Ούτε θα εντυπωσιαζόταν ο Ανταμ Σμιθ από τις επικλήσεις των εργοδοτών για χαμηλότερους μισθούς έτσι ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής και συνεπώς να γίνουν τα προϊόντα πιο ανταγωνιστικά. Αντίθετα, θα τους θύμιζε ότι οι θυσίες δεν μπορεί να είναι μονόπλευρες. Οπως έγραφε:
«Οι έμποροι και τα αφεντικά διαμαρτύρονται πολύ για τις αρνητικές επιπτώσεις των υψηλών μισθών στην αύξηση της τιμής και τη μείωση των πωλήσεων. Δεν μας λένε τίποτα όσον αφορά τις άσχημες επιπτώσεις των υψηλών κερδών. Σιωπούν όσον αφορά τις καταστροφικές επιπτώσεις των δικών τους προσόδων. Διαμαρτύρονται μόνο γι' αυτές των άλλων ατόμων».
Και το ίδιο ισχύει και για τα παράπονα των αφεντικών ότι οι υψηλοί μισθοί δυσκολεύουν τις εξαγωγές: «Οι έμποροί μας συχνά διαμαρτύρονται για τους υψηλούς μισθούς των Βρετανών εργαζομένων ως το αίτιο που εμποδίζει τις πωλήσεις των προϊόντων τους στο εξωτερικό. Όμως σιωπούν για τα υψηλά τους κέρδη. Παραπονιούνται για τα υπερβολικά κέρδη των άλλων αλλά δεν λένε τίποτα για τα δικά τους»
Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι ο Ανταμ Σμίθ πουθενά δεν χρησιμοποιεί τον δημοσιοσχεσίτικο νεολογισμό «επιχειρηματίας» για να χαρακτηρίσει τους εργοδότες. Χρησιμοποιεί τον πολύ πιο προσαρμοσμένο στην πραγματικότητα όρο «αφεντικά» (masters). Τι λοιπόν αντιπροσωπεύουν οι επικλήσεις των αφεντικών για να δείξουν μισθολογική αυτοσυγκράτηση οι εργαζόμενοι;
H φημισμένη απάντηση του Ανταμ Σμιθ (που ίσως τοποθετεί τον πατέρα του φιλελευθερισμού πολύ πιο αριστερά του Μαρξ) θα πρέπει οπωσδήπoτε να τοποθετηθεί στην πρόσοψη του κτιρίου που στεγάζει τον ΣΕΒ η οποιαδήποτε άλλη εργοδοτική ένωση: «Oλα για την πάρτη μας και τίποτα για τους άλλους φαίνεται ότι είναι σε κάθε περίοδο της ανθρωπότητας το ελεεινό δόγμα των αφεντικών του κόσμου»!
 
Συντάκτης: Τάκης Μίχας
Πηγή: efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: